برای این تغذیه ، ترانس سه سر ۹ ولت موجود در بازار پیشنهاد میکنم که از سر وسط استفاده نمیشود و در واقع ۱۸ ولت متناوب به ورودی تغذیه متصل میگردد و خروجی آن با دقت بی نظیری معادل گرانترین و مجهزترین تغذیه ها ولتاژ صفر الی ۲۰ ولت و جریان صفر الی ۳ آمپر قابل استفاده است ( برای جریان پایین تر ، تا ۲۴ ولت هم قابل دریافت است )
با ترانس ۲۴ ولت از صفر تا ۳۰ ولت قابل دریافت میشود اما بدلایلی که مفصلا تشریح کردم این ولتاژ احتمال صدمه آپ امپ هر تغذیه ای را بسیار زیاد میکند و زود به زود میسوزد و لذا اگر صفر الی ۳۰ ولت نیاز دارید بهتر است لااقل با کلیدی ولتاژ متناوب ۱۸ و ۲۴ ولت را قابل انتخاب سازید تا در مواقع ضروری به ولتاژ متناوب ۲۴ ولت متصل شود.
ضمنا هرچند احتمال صدمه آپ امپ در این تغذیه بسیار بعید است ( مگر با اتصال نادرست پایه ها و دستکاری ) معذالک حتما از سوکت استفاده کنید که تعویض آن ساده باشد.
پیش بینی افزایش جریان بمقدار دلخواه
با موازی کردن هر مقاومت ۶۸/. اهم با R1 توانایی جریاندهی بمقدار ۳ آمپر افزایش می یابد یعنی اگر ۳ مقاومت ۶۸/. اهم با R1 موازی کنید از صفر تا ۱۲ آمپر قابل دریافت میشود اما بسیار بسیار بندرت نیاز به جریان بالاتر از ۳ آمپر خواهید داشت .
بدیهی است که در صورت افزایش جریان میبایست ترانزیستور قدرت بتعداد کافی مطابق پست ۱۱ موازی کنید .
دلیل تاکید استفاده از ترانس ۱۸ ولت
۱- باوجودیکه سالیان درازی در امور الکترونیک صنعتی و پزشکی و صوتی تصویری فعالیت و تجربه دارم اساسا نیاز به ولتاژ بالاتر از ۲۰ ولت بسیار بسیار بعید است ، اما چرا این قابلیت را برای روز مبادا اضافه نکنیم ؟ به دلیل دوم
۲- صرفنظر از اینکه ترانس ۲۴ ولت ( با ماکزیمم ولتاژ ۳۴ ولت ) برای مقاصد کمتر از ۲۰ ولت بدلایل عدیده ( از جمله افزایش حرارت ترانزیستور) بسیار نامناسب است ضمنا موجب صدمه زود رس آپ امپ نیز میشود زیرا ولتاژ تغذیه آپ امپ نزدیک به مرز غیرمجاز واقع میشود و لذا احتمال صدمه آپ امپ بسیار زیاد میشود لذا حتما از ترانس ۱۸ ولت استفاده کنید که از هر نظر مناسب تر است و البته درصورت نیاز به ولتاژ کمتر از ۲۰ ولت هر چقدر از ترانسی با ولتاژ پایین تر استفاده کنید مزایای بیشتری دارد و حرارت ترانزیستور هم کاهش می یابد .
میزان دقت تغذیه
نقص قابل توجهی که در عمده تغذیه ها وجود داره افت ولتاژ متناسب با افزایش جریان است که گاها تا حدود نیم ولت نیز افت میکند بطوریکه این نقیصه با پیچیدگی ها و قطعات عدیده رفع میشود .
اما در این تغذیه از شیوه ای استفاده کردم که این هدف با قطعات بسیار بسیار اندک و بسیار دقیق تر از گرانترین تغذیه ها حاصل میشود و بگونه ای ولتاژ خروجی را تثبیت میکند که گویی ولتاژ خروجی میخکوب شده چنانکه بواسطه تثبیت حیرت انگیز ولتاژ دو بار انگشتم سوخت
زیرا در گرانترین و مجهزترین تغذیه های آزمایشگاهی هم ولتاژ خروجی با بار ناگهانی قابل توجه افت ناچیزی میکند زیرا در روش معمول ، عکس العمل تثبیت کننده صرفا ناشی از نمونه گیری از ولتاژ است اما در این روش بصورت توامان از ولتاژ و جریان نمونه گیری میشه و لذا بشرح تحلیل آتی ، تثبیت ایده آلتر را پیش بینی کرده بودم اما هرگز باورم نمیشد میزان دقت تا این حد باشد که با اتصال ناگهانی بار قابل توجه کوچکترین عکس العملی که گویای بار باشد مشاهده نشود ( یکی از عادات من اینه که ناخواسته و ناخودآگاه ، همزمان با اتصال بار ، توجهم به تغییرات ولتاژ ولتمتره تا در صورت مشاهده تغییر غیرعادی ولتاژ ، بلافاصله اقدام به قطع تغذیه کنم و از صدمه پیشگیری کنم) لذا با توجه به اتصال بار مقاومت ۳ اهمی که کوچکترین عکس العملی در ولتاژ ندیدم
ابتدا تصور کردم جریانی اژ بار عبور نکرده و لذا پس از بررسی اتصالات و با اطمینان کامل که حتما مقاومت ۳ اهمی آجری متصل نشده که عکس العملی در اسکوپ و ولتمتر دیده نشد لذا نهایتا تصور کردم مقاومت سوخته و جهت تست مقاومت و با اطمینان کامل که جریانی از مقاومت عبور نکرده و خنک است خواستم مقاومت را جهت تست اهمی بررسی کنم که با توجه به عدم آمادگی و کمترین شک به حرارت مقاومت که سرعت عکس العمل انسان را کمتر میکند لذا با توجه به تاخیر قابل توجه به وضوع دود انگشتم همراه با صدای سوختن بلند شد و حقیقتا یک لحظه شوک شدم و باورم نمیشد بطوریکه این حادثه دو بار اتفاق افتاد و بدوا سوزش ناشی از سوختگی را احساس نمیکردم و حتی با توجه به تکرار چارلی چاپلینی حادثه منجر به تبسم و لبخندم نیز شد ، یعنی تثبیت ولتاژ تا این اندازه ؟
به هر حال واقعه تلخ و شیرینی ناشی از دقت حیرت انگیز بود که تا اونروز تجربه نکرده بودم.
قابل ذکر است که برای مسیر جریان اصلی نباید از سیم نازک استفاده شود زیرا افت ولتاژ ناشی از سیم نازک بدیهی است
تنظیمات اولیه تغذیه
برای پیشگیری از صدمه احتمالی قطعات
در زمان مونتاژ ، آپ امپ را در سوکت نصب نکنید و بجای R1 ابتدا موقتا مقاومت ۱۰۰ اهم نصب کنید و ولتمتری به خروجی متصل کنید و به برق متصل و روشن کنید و پتانسیومتر V را بچرخانید که باید ولتاژ خروجی از صفر تا ماکزیمم ( با خطای چند ولت ) قابل تغییر باشد ؟ یعنی اگر کمترین ولتاژش مثلا ۳ ولت بود یا ولتاژ منفی بود اشکالی نداره فقط تا ماکزیمم قابل تغییر باشه.
اگر اینطور نبود عیب و ایراد را رفع کنید و سپس آپ امپ و مقاومت اصلی R1 یعنی ۶۸/. را نصب کنید و مراحل زیر را اجرا کنید
پتانسیومتر داخلی Vr1 برای کالیبره کردن ولتاژ است، بطوریکه پتانسیومتر V را در کمترین مقدار قرار دهید و حالا Vr1 را تنظیم کنید تا ولتاژ خروجی دقیقا صفر ولت شود و پس از این تنظیم هرگز کاری با Vr1 ندارید
Led برای نشان دادن جریان غیر مجاز است مثلا اگر ۱ آمپر انتخاب کردید تازمانیکه کمتر از ۱ آمپر مصرف کنید خاموش است و بمحضی که بخواهید ذره ای از ۱ آمپر بیشتر مصرف کنید ضمن آنکه اجازه عبور بیش از ۱ آمپر را نمیدهد ضمنا Led هم روشن میشود و درواقع اعلام میکنه میخوای بیش از جریان انتخابی بگیری ولی بهت نمیدم ( درواقع ببلاخ محترمانه نشون میده )
پتانسیومتر V را برای تغییر ولتاژ از صفر تا ماکزیمم تست کنید ( از صفر الی ۲۰ ولت با ترانس ۱۸ ولت و از صفر تا ۳۰ ولت با ترانس ۲۴ ولت)
پتانسیومتر I را برای انتخاب حداکثر جریان از صفر تا ۳ آمپر تست کنید ( البته از صفر تا ۳ آمپر فقط با یک ۶۸/. اهمی و برای افزودن حداکثر جریان باید برای هر ۳ آمپری که میخواهید اضافه کنید ، باید یک ۶۸/. با R1 موازی کنید یعنی اگر ۳ عدد ۶۸/. در محل R1 باشد تا ۹ آمپر قابل دریافت میشه. )
تست محدود کننده جریان
۱- ولتاژ را بمقدار ۵ ولت تنظیم و انتخاب کنید سپس پتانسیومتر جریان ( I ) را در جهت عکس ساعت بچرخانید تا در ناحیه کمترین مقدار ممکن قرار گیرد تا دیود نوری روشن و یا در مرز روشن و خاموش باشه
۲- حالا مقاومت حدود ۵۰ اهمی را به خروجی متصل کنید که باید دیود نوری کاملا روشن شود ( اگر اینگونه نبود پتانسیومتر را در جهت ساعت تا انتها بچرخانید و اگر دیود نوری در این وضعیت روشن شد اطلاع دهید تا جهت پتانسیومتر اصلاح شود)
۳- حالا پتانسیومتر را به آرامی بچرخانید تا دیود نوری خاموش شود و اولین نقطه ای که خاموش شد اون نقطه ۱۰۰ میلی آمپر است
۴- مقاومت ۵۰ اهمی را آزاد کنید و ولتاژ ۱۵ ولت را انتخاب و آزمایش فوق را تکرار کنید و نزدیکترین نقطه ای که دیود نوری خاموش شود گویای ۳۰۰ میلی آمپر است
روش دوم تست محدود کننده جریان
درصورتیکه ولتمتر آمپر متر را نصب کرده اید کافیه ولتاژ ۴ ولت را انتخاب و سپس پتانسیومتر جریان را در کمترین مقدار قرار دهید تا دیود نوری روشن یا در مرز روشن و خاموش باشه.
حالا دو سیم خروجی را اتصال کوتاه کنید و کم کم پتانسیومتر جریان را بسمت عقربه ساعت بچرخانید و نمایشگر آمپرمتر را مشاهده کنید و نقاط مختلف پتانسیومتر را مطابق آمپر نمایشگر درجه بندی کنید بطوریکه اگر ۱ آمپر است نقطه مربوطه را برای یک آمپر یادداشت کنید و ..
قابل ذکر است که ترانزیستور قدرت در مدت طولانی در جریان بیش از ۱۰۰ میلی آمپر بشدت داغ میشه و لذا اگر قصد دارید در مدت طولانی در جریان بالاتر تست کنید حتما پس از نصب رادیاتور مناسب آزمایش کنید اما تست لحظه ای و با مدت کوتاه و چند ثانیه ای ، اشکالی نداره بطوریکه ترانزیستور قدرت شدیدا داغ نشه که باباش دربیاد .
بعبارت ساده درصورتیکه هنوز رادیاتور مناسب نصب نکردید ، هر زمان دیدید حرارت ترانزیستور با انگشت ، قابل تحمل نیست ، آزمایش را متوقف یا جریان را بمقدار کمتر از ۱۰۰ میلی آمپر کاهش دهید.
نصب ولتمتر آمپر متر
ولتمتر آمپرمتر دیجیتال موجود در بازار غالبا دارای ۵ سیم است ( که ۳ سیم نازک مشکی و زرد و قرمز و ۲ سیم ضخیم مشکی و قرمز )
افزودن دلخواه محافظ ولتمتر آمپرمتر
یک زینر ۳،۷ ولت الی ۵ ولت بین دو سیم نازک مشکی و قرمز متصل کنید که کاتد آن به قرمز و آند به مشکی متصل شود ( دراینصورت اگر تغذیه ولتمتر آمپرمتر به هر ولتاژی متصل شود محافظت میشود)
مشکی نازک = گراند است و به محل VM_ در جدیدترین برد (پیوست زیر) که درواقع آند زینر DZ3 است متصل میشود که درواقع گراند تغذیه هم هست .
قرمز نازک = تغذیه ۵ ولتی ولتمتر آمپرمتر است که به محل VM+ ( در جدیدترین برد پیوست زیر ) که کاتد زینر Dz3 است متصل کنید .
زرد نازک = به محل S/VM در جدیدترین برد ( پیوست زیر ) متصل کنید که درواقع به امیتر tip35 متصل میشود.
مشکی ضخیم = به محل AM _ (در جدیدترین برد پیوست زیر) که درواقع گراند تغذیه است متصل کنید.
قرمز ضخیم = به محل AM+ (در جدیدترین برد پیوست زیر) که در واقع خروجی منفی تغذیه است متصل کنید
بیزر = بیزر حدود ۳ ولتی با مقاومت حدود ۱۰۰ اهم سری( داخل برد جدید پیوست زیر) در جهت مناسب با دیود نوری موازی شده.
قطعات لازم
رگلاتور.
1 عدد LM317
آی سی
1 عدد UA741
ترانزیستورها
1عدد TIP35 حتما اورجینال و مرغوب باشه
1عدد BC640
دیودها
4 عدد 10A10دیود ۱۰ آمپری
5عدد 1N4007
1عدد LED
زینرها
1عدد 2,2 ولت
1عدد 5 ولت
عدد 7 ولت
خازن ها همگی ۵۰ ولتی
1عدد 3300mf
2عدد 47mf
1عدد 100mf
مقاومت ها
یکچهارم وات ها
1عدد 22
1عدد 82
1عدد 100
1عدد 470
1عدد 560
1عدد 1k
1عدد 2K
عدد 4،7k
1عدد 10k
یک وات ها
1عدد. 1k /1w
1عدد. 2,2k /1w
۶ وات یا بالاتر از ۶ وات
1عدد. 68, 0
1عدد پتانسیومتر 2k
1عدد ولوم 2k
1عدد ولوم و یا ولوم کلیددار 5k ( در صورتیکه ولوم کلیددار استفاده کنید ناحیه ابتدای ولوم یعنی در محل صفر ولت ، پاور را قطع میکند و دراینصورت نیاز به کلید مجزا ندارد و ساده تر و شکیل تر است و درغیراینصورت یک کلید مینیاتوری مجزا تهیه کنید )
اصلاح لوکیشن led را در این نقشه
انجمن تعمیرکاران ایران
